«Αἰὼν παῖς ἐστι παίζων, πεσσεύων• παιδὸς ἡ βασιληίη – Ο Αιών είναι ένα παιδί που παίζει, που παίζει πεσσούς• η βασιλεία είναι του παιδιού» κατά τον στοχασμό του μέγιστου Ηράκλειτου (απόσπασμα. Νο.52)!
Ας εξηγήσουμε λίγο….
Απάνω από το σχήμα των αντιθέσεων και έξω από το ρυθμό των άπειρων ποικιλιών απλώνεται απλά και δρα με της Αδράστειας/Δίκη (δικαιοσύνης) τον τρόπο ο νόμος της Κοσμικής δημιουργίας, που συνάγει άπαντα τα όντα στην ευάρμονη χορεία μιας έσχατης Παναδελφοσύνης!
Λέγοντας οντολογικά Αδράστεια/Δίκη (δικαιοσύνη) εννοώ την συμπαντική αρχή των όντων που τα κοσμοποιεί. Είναι η εποπτεία των πραγμάτων, που ρίχνει το ρυθμό τους στην τροχιά του αιώνιου. Ένα είδος φρουράς της κοσμικής τάξης, που ίδρυσε, τελεσιουργεί, εφορεύει και εγγυάται το ανυπερκέραστο της οικονομίας της. Η οντολογική Αδράστεια/Δίκη (δικαιοσύνη) είναι ο λόγος της σχέσης των πραγμάτων που τα ζωντανεύει και τα αθανατίζει. Στη γλώσσα του Αναξίμανδρου είναι το «διδόναι γὰρ αὐτὰ δίκην καὶ τίσιν» και στο νου του Ηράκλειτου είναι η περίπολος των Ερινύων , που κάθε στιγμή βεβαιώνουν την πειθαρχία των στρατιών του κόσμου.
Μάλιστα ο μεγάλος λυρικός ποιητής και πεζογράφος Ράινερ Μαρία Ρίλκε, σε ένα από τα τελευταία αποσπάσματα του έργου του «Οι Ελεγείες του Duino», επιχειρεί να περιγράψει την παναίσθηση αυτή: «Σε όλα τα όντα περνά διάστημα ένα ενδοσύμπαν : ήσυχα φτερουγούν τα πετούμενα μέσα από μέσα μας».
Το «Ενδοσύμπαν», ανάλογο του Ηρακλείτου «ΕΝ», είναι μια υψηλότερη πραγματικότητα περιβαλλοντική, αλλά η ίδια απερίβλητη, είναι η έννοια του περιέχοντος την «εξωτερική» και την «εσωτερική» όψη του σύμπαντος. Κατά τούτο μοιάζει με τις ανώτερες πραγματικότητες του χώρου και του χρόνου, ταυτίζεται με την έννοια της συμπάγειας/ολότητας της ανώτερης πραγματικότητα του αόρατου & άπειρου χωροχρονικού συνεχούς, με το ενούσιο και ενυπόστατο μη-αισθητό σύμπαν της σημερινής επιστήμης.
Αυτή τη «ενική παντοσύνη», την «ά-τομη ενότητα», ο Ρίλκε την ονόμαζε «μεγάλη ενότητα» και την εννοούσε σαν την απόλυτη υπερ-πραγματικότητα.
Αυτό είναι το κοσμολογικό ΕΝ των Ελλήνων προσωκρατικών φυσικών φιλοσόφων, η θεώρηση του Κόσμου ως ΟΛΟΤΗΤΑ. O άνθρωπος της αρχαϊκής Ελλάδος, 2.500 έτη πριν από σήμερα, μας το έδωσε ως εξής : υψώθηκε στην «μεγάλη ενότητα» και μας είπε «καὶ ἐκ πάντων ἓν καὶ ἐξ ἑνὸς πάντα» και «ἓν πάντα εἶνα» και «τὸ ὂν πολλά τε καὶ ἕν ἐστιν» (κατά τον Ηράκλειτο).
Όπερ και σημαίνει ότι εντός του όντος ενοικεί ο Λόγος, Λόγος ταυτοκοσμικός : εντός του όντος, ΕΝ ΤΩ ΠΑΝ, ΕΝ ΤΟ ΠΑΝ, ΤΩ ΕΝ !!